Capela de San Bartolomeu
Está situada sobre un coto nas proximidades do castro da Altamira. San Bartolomeu, que foi un dos doce apóstolos de Xesús, celebra a súa festa o 24 de agosto. Ese día toda a parroquia sobe á capela levando consigo “toda clase de animales, que se pujarían al final, para beneficio de la fiesta. Y nombraron a San Bartolomé el santo que quita el miedo, por tener el demonio preso con cadenas a sus piés (...) Aún hoy, el día 24 de Agosto, fiesta de San Bartolomé, se reciben «croques» del santo para perder el miedo, y la parroquia sigue llevándole toda clase de animales", apunta Míguez Álvarez.
O 29 de novembro de 1730 fúndase unha capelanía do mesmo nome. Creouna D. Bartolomé Fortes Ucha, herdeiro de D. Félix Fortes Ucha, abade das parroquias de Cela e Zamáns. D. Bartolomé, o fundador, era licenciado e crego da parroquia de Corzáns. Este relixioso foi un dos capeláns e continuador de diferentes obras pías que promovera en Corzáns D. Bartolomé Barbeyto y Padrón, inquisidor xeral de Galicia entre 1677 e 1688.
D. Bartolomé Fortes ergueu esta fermosa capela barroca, que loce bóveda de pedra e boa cantería, baixo a advocación do santo que lle deu nome. A capela aparece adscrita á capelanía que funda e que dota de múltiples bens, case todos na parroquia de Taboexa.
Na visita pastoral de 1780 ordénase que se compre unha culleriña para o cáliz, un crucifixo e que se compoña o tellado con cal e se instale unha tarima de madeira no chan.
En 1817 tiña por mordomo ao seu patrón, o presbítero D. Félix Rodríguez Fortes, que arranxou a porta da ermida. Na documentación relativa ás obras executadas en 1854 indícase que “tiene 6 metros de longitud y cinco de latitud”. Sinálase ademais que a capela é de padroado de sangue, isto é, que se trata dunha fundación ou obra familiar de carácter relixioso. O
padroado financiaba a celebración de dúas misas cantadas, unha o
día do seu patrón, San Bartolomeu, e outra o día de San Fernando, así como doce mensuais e outra rezada o día da Virxe do Carme. Indícase que o padroado ten de seu todo o suficiente para a celebración do Sacrificio da Misa e bens abondo para cubrir as súas cargas e soster o templo.
